Een recept om stijfsel voor Walcherse langetmutsen te maken

Het recept levert stijfsel op voor ca. 6 langetmutsen

· 75 gram kookstijfsel, in poedervorm of brokjes

· 20-25 gram witte was korrels / schilfers / schaafsel

· Eventueel enkele walschot schilfers ( dit is niet perse nodig en niet iedereen gebruikte het vroeger)

· reuzel of hard wit ( frituur) vet, ongeveer een klontje zo groot als een bruine boon

· Snufje zout

· Paar druppels blauwsel

· Eventueel een paar druppels geurolie

Stijfselpoeder in een pannetje of schaal aanmaken met 70 cc koud water totdat er een gladde dikke massa ontstaat die je door kunt roeren. Als je met een lepel een streep op de bodem van de pan kunt trekken die niet meteen dicht vloeit heb je de juiste dikte. Doe er een paar druppels blauwsel bij en een snufje zout.

Smelt de was en als je dat wilt gebruiken het walschot ( eventueel au-bain-marie) in een pannetje of vuurvast schaaltje. Vooral niet te heet laten worden!

Breng 400 cc water aan de kook. Als het water kookt, de koude oplossing zoals hierboven beschreven nogmaals goed losroeren en 300 cc kokend water er snel bij gieten, ondertussen stevig kloppen met garde tot er een gladde witte of enigszins glazige homogene massa ontstaat.

Schep nu 3 volle eetlepels bij de gesmolten was in het schaaltje, goed roeren tot alles één geheel is geworden; hou dit apart, dit is het zogeheten mutsenvet wat straks gebruikt wordt voor de langette.

Maak de resterende stijfsel desgewenst iets dunner heet water. Voeg dat niet in één keer toe, maar geleidelijk, en blijf goed roeren. Bedenk wel dat je stijfsel eerder te dun dan te dik is.

Met de gewone stijfsel worden de langetmutsen voor de eerste keer bewerkt, zowel de achtermuts als de voorstrook. Nadat dit gebeurd is, neem je de stijfsel die je apart hebt gezet (het mutsenvet) . Behandel daar de rechtse kant van de voorstrook mee. Dit om extra stevigheid te verkrijgen en vooral ook voor de glans.

In noodgevallen:
als de stijfsel te dun is na het toevoegen van het kokende water kan meestal de boel wel gered worden door wat kookstijfselpoeder in een kopje los te kloppen met wat koud water. Zet de pan stijfsel op een laag pitje en giet de koude oplossing erbij; goed roeren en ca. 10 minuten laten staan.

Ook handig om te weten: Sommige merken kookstijfsel, met name de moderne varianten, gaan pas goed indikken nadat ze even op een laag vuurtje doorkoken. Dus niet meteen paniek als je stijfsel te dun uitvalt!

Kopen:

Kookstijfsel is te koop bij de Mutsenmaker.

Walschot en witte was zijn verkrijgbaar bij de museumwinkel van het Zeeuws Museum en internetdrogisterij www.hekserij.nl

En als laatste:

Dit recept is een handreiking en een soort indicatie. Vroeger had iedereen een eigen recept voor stijfsel, wat nooit werd opgeschreven maar “in het hoofd” zat. Er werd ook niet gemeten en gewogen, men werkte op het gevoel, puttend uit ervaring. Juist dat maakt het lastig een goed recept voor stijfsel te maken. Beschouw het recept op deze manier en ga er vooral zelf naar hartenlust mee experimenteren. Al doende leert men en de ervaring komt uiteindelijk ook vanzelf. Veel succes!